Αυτό το άρθρο περιγράφει την συλλογιστική διαδικασία που χρησιμοποιώ για να γράφω τα περισσότερα από τα άρθρα σε αυτή την ιστοσελίδα.
Η διαδικασία είναι βασισμένη σε δύο αξιώματα:
- η αλήθεια δεν είναι υποκειμενική
- η αλήθεια δεν έρχεται ποτέ σε αντίθεση με τον εαυτό της
Επειδή η αλήθεια δεν είναι υποκειμενική, μερικές ιδέες είναι πιο αντικειμενικές από άλλες. Αυτό σημαίνει ότι όποια και να είναι η κοσμοθεωρία σας, μπορεί πάντα να βελτιωθεί ώστε να είναι πιο αντικειμενική. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει πράγματι κάτι για να αγωνιστούμε.
Η ιδέα ότι η αλήθεια δεν έρχεται ποτέ σε αντίθεση με τον εαυτό της είναι ένα πολύ ισχυρό αξίωμα. Τα ψέματα μπορεί να είναι συνεπή σε εσωτερικό επίπεδο επίσης, αλλά ένα μείγμα αλήθειας και ψεμάτων θα δείξει αντιφάσεις. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε αυτή την αρχή για να ανακαλύπτετε τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα. Εδώ είναι αυτό που εννοώ:
Είναι δύσκολο να πει κανείς αν μία μόνη ιδέα είναι αληθής ή ψευδής, όπως ακριβώς είναι δύσκολο να πει κανείς σε ποια από τα δύο παρόμοια παζλ ένα μονό κομμάτι παζλ ανήκει. Αλλά μία μεγάλη συλλογή από μη αντιφατικές ιδέες θα αποκαλύψει αν το σύνολο της συλλογής είναι αληθές ή ψευδές. Όσο πιο μεγάλη είναι η συλλογή, τόσο πιο εύκολο είναι να το δούμε. Ξεκινάτε με ένα ασαφές κομμάτι του παζλ, βρίσκετε άλλα που ταιριάζουν σε αυτό, και σύντομα μπορείτε να πείτε ποιο από τα δύο παζλ έχετε συναρμολογήσει.
Άλλη μία αναλογία είναι το καθάρισμα για χρυσό. Ξεκινάτε με μία μεγάλη ποσότητα υλικού που περιέχει τόσο λάσπη όσο και νιφάδες χρυσού, τότε ταρακουνάτε το ταψί και αφήνετε την λάσπη να πέσει μακριά. Αυτό αποδεικνύει την σημασία της συνεχούς σκέψης, διαβάσματος και συζήτησης μεγάλων ποσοτήτων νέου υλικού, που αργότερα θα πρέπει να ταξινομηθούν ή φιλτραριστούν μέσω της διαίσθησης και της κριτικής σκέψης για να αποκαλύψουν τι είναι αληθινό.
Η ανάλυση της σκέψης γίνεται καλύτερα με χαρτί και μολύβι (ή ένα βιβλίο ιχνογραφίας) για να σχεδιάσει διαισθητικές σκέψεις για ανατομή, για να ερευνήσει τις δυνατότητες, για να εμπνεύσει και να αποστάξει συμπεράσματα που προκύπτουν σε ακριβόλογες δηλώσεις οι οποίες καρφώνουν την απάντηση. Ό,τι ξεκινά ως ερώτηση, μυστήριο, παράδοξο ή ασάφεια μπορεί να τεθεί σε πλήρη διαύγεια με αυτόν τον τρόπο.
Κατά την ανάλυση μίας θεωρίας, είτε είναι κάτι που διαβάστηκε κάπου ή κάτι που ήρθε στο νου, είναι πολύ καλύτερο να κοιτάξουμε για το τι είναι λάθος σχετικά με αυτό παρά για το τι είναι σωστό. Αυτό οφείλετε στο γεγονός ότι συζητήσεις μπορεί να μαίνονται για πάντα σχετικά με χιλιάδες δεδομένα που υποστηρίζουν ένα ψέμα, αλλά κανένας δεν μπορεί να διαφωνήσει με ένα μοναδικό δεδομένο που διαψεύδει χίλια ψέματα. Οι αυτοεξαπατημένοι περνούν τη ζωή τους βρίσκοντας λόγους που δικαιολογούν τις αυταπάτες τους, και βρίσκουν λόγους εν αφθονία… αλλά παραμένουν εξαπατημένοι μόνο επειδή αρνούνται να δουν τα μοιραία λάθη στις υποθέσεις ή στο συλλογισμό τους. Ως εκ τούτου ψάξτε για τα λάθη αυτά από την αρχή και μπορείτε να αποφύγετε μία ζωή αυταπάτης.
Θυμηθείτε, όσο η κοσμοθεωρία σας είναι εσωτερικά συνεπής, είναι το πιθανότερο εντελώς αληθείς ή εντελώς ψευδής. Συνδυάστε αυτή την αρχή με την διαδικασία πέντε βημάτων παρακάτω, και θα έχετε μία αποτελεσματική μέθοδο ανάλυσης της αλήθειας. Η διαδικασία ανακάλυψης της αλήθειας είναι αυτή που κινείται μεταξύ της συγκέντρωσης υλικού, της διατύπωσης πληροφοριών, της επίλυσης των αντιφάσεων και της συγκέντρωσης περισσότερου υλικού.
Σημαντικότατα, η αλήθεια επιβεβαιώνεται πάντα τόσο από τη λογική όσο και από τη διαίσθηση – η λογική χωρίς διαίσθηση, ή η διαίσθηση χωρίς λογική δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται για να προσδιορίσουν την αλήθεια. Αυτές πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό. Αν υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα στη λογική και την διαίσθηση, ελέγξτε τις λογικές σας υποθέσεις. Χρησιμοποιείστε την διαίσθηση για να καθοδηγήσει και την λογική για να αναλύσει.
Η διαδικασία έχει ως εξής:
1) Συγκεντρώστε νέες ιδέες από ενατένιση, παρατήρηση, συζήτηση, ή κάποιο υλικό ανάγνωσης. Έπειτα επιλέξτε ένα μυστήριο, μία αντίφαση, μία σειρά από παρατηρήσεις ή οτιδήποτε που χρειάζεται να εξηγηθεί ή να επιλυθεί.
2) Για να φτιάξετε μία καλή θεωρία που θα εξηγήσει όλα αυτά, ξεκινήστε με το άπειρο σύνολο όλων των δυνατοτήτων. Αυτό σημαίνει ότι τα πάντα πηγαίνουν, καμία ιδέα δεν είναι πολύ γελοία. Χρησιμοποιείστε την διαίσθησή σας και μαντέψτε.
3) Καθώς οι ιδέες έρχονται στο νου, χρησιμοποιείστε κριτική σκέψη για να εξαλείψετε κάθε τι αυτοαντιφατικό ή εντελώς αδύνατο. Ψάξτε για τρύπες σε αυτές τις ιδέες, προσπαθήστε να τις καταρρίψετε.
4) Από τις αλεξίσφαιρες θεωρίες που έχουν παραμείνει, επιλέξτε την θεωρία που:
- εξηγεί όλα τα γεγονότα
- εξηγεί τα γεγονότα καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη θεωρία
- εξηγεί γεγονότα που οι προηγούμενες θεωρίες δεν μπορούσαν να εξηγήσουν
- είναι λογικά συνεπής και δεν έχει εσωτερικές αντιφάσεις
- βγάζει νόημα
- αισθάνεται διαισθητικά σωστή
5) Η θεωρία αξίζει να διατηρηθεί αν:
- προβλέπει πράγματα τα οποία αργότερα επιβεβαιώνονται από την παρατήρηση
- μπορείτε να βρείτε συσχετισμούς από άλλες ανεξάρτητες πηγές
6) Αν συναντήσετε κάτι που αμφισβητεί την θεωρία, τότε:
- ελέγξτε να δείτε ότι είναι όντως μία αμφισβήτηση, και όχι απλώς ένα απατηλό παράδοξο που βασίζεται σε υποθέσεις ή λανθασμένες προοπτικές
- ελέγξτε να δείτε αν η αμφισβήτηση είναι καν έγκυρη, ή αν είναι εσωτερικά ασυνεπής και γεμάτη τρύπες
- τροποποιείστε την θεωρία ώστε να διευκολύνει την αμφισβήτηση
- καταλήξτε με μία εντελώς νέα θεωρία που εξηγεί τα πάντα πιο κομψά από την παλιά
Αυτό είναι αντίθετο από την διαδικασία που χρησιμοποιείται στην επιστήμη και τα μαθηματικά η οποία ξεκινά με αξιώματα και χτίζει επάνω τους. Το πρόβλημα με αυτήν τη μέθοδο είναι το ότι ξεκινά με ένα πολύ περιορισμένο πεπερασμένο σύνολο και σέρνεται προς τα πάνω όπως ένας σταλαγμίτης. Αν οι υποθέσεις ή τα αξιώματα είναι λανθασμένα, τότε τα πάντα χτισμένα σε αυτά είναι σε λάθος. Επιπλέον, μία τέτοια διαδικασία δεν μπορεί να παρακάμψει βήματα, δεδομένου ότι πάντα χρειάζεται την επιβεβαίωση από το status quo για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα. Δεν μπορεί να λάβει άλματα πίστης ή λογικής, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να κάνει αλλαγή παραδείγματος. Είναι μία άκαμπτη διαδικασία που έχει σίγουρα τα προτερήματά της όταν πρόκειται για εφαρμογές υψηλού ρίσκου που απαιτούν πολύ ασφάλεια και σιγουριά, αλλά όσο αναφορά το άνοιγμα νέων οριζόντων, είναι απίστευτα αργή. Κάθε δημιουργικότητα στην διαδικασία αυτή συμβαίνει μόνο στην διαμόρφωση των βασικών αξιωμάτων, ή σε ατυχήματα που συμβαίνουν κατά την διάρκεια της πορείας.
Η διαδικασία που περιγράφεται σε αυτό το άρθρο ξεκινά με ένα άπειρο σύνολο, και περιορίζει βαθμιαία ό,τι δεν ταιριάζει. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη να πηδήξει κανείς σε μία λογική άβυσσο επειδή κάποιος πλησιάζει από την άλλη πλευρά. Είναι πιο εύκολο να χτιστεί μία γέφυρα αν κάποιος βρίσκεται ήδη στην άλλη πλευρά. Παρομοίως, όταν μία ριζοσπαστική ιδέα έχει επιβεβαιωθεί χρησιμοποιώντας αυτή την διαδικασία, είναι πιο εύκολο να εργαστεί κανείς προς τα πίσω και να γεφυρώσει λογικά το χάσμα. Επίσης, η τοποθέτηση των ιδεών μαζί και η διαλογή την αλήθειας από τα ψέματα απαιτεί δημιουργικότητα σε κάθε βήμα, έτσι είναι η καλύτερη μέθοδος για την επίτευξη ταχείας καινοτομίας.